Budżet domowy – część 1

Planując wydatki niejednokrotnie stajemy przed dylematem, czy stać nas będzie na zakup danej rzeczy w określonym terminie, czy też raczej nie. Jeśli pytania takie powtarzają się regularnie, a znajdywanie odpowiedzi przychodzi nam raczej trudno, to znak, że czas najwyższy rozpocząć systematyczne budżetowanie. Jak się do tego zabrać?

Budżet domowy – pierwsze kroki

Chwili, gdy rozpoczynamy przygodę z budżetem domowym towarzyszy zazwyczaj niekłamany entuzjazm. Jest pomysł, sposób i motywacja. Notujemy wszystko, co tylko się wydarzy w przychodach i skrupulatnie rejestrujemy wydatki. Zbieramy rachunki i paragony, przeglądamy wyciągi z kart i kont bankowych. Na koniec, nie znajdując odpowiednio wiele samozaparcia odkładamy wszystko na bok. Początkowy zapał opadł.

Oczywiście w wielu przypadkach planujemy w głowie zarówno budżety na codzienne wydatki, jak i większe inwestycje. Jeśli czujemy się z tym komfortowo, to doskonale. Jeśli natomiast widzimy, że zakres informacji przerasta nasze możliwości i ochotę do liczenia wszystkiego w pamięci, warto rozważyć nieco inne podejście. Arkusz kalkulacyjny pozwala na wszechstronne przyglądanie się kosztom, o ile naturalnie systematycznie gromadzimy o nich wiedzę i uzupełniamy przygotowane w tym celu tabelki. Kartka papieru jednak może z powodzeniem go zastąpić, jeśli operowanie długopisem wychodzi nam nieco lepiej niż klawiaturą. A jeśli wygodniej będzie przygotować sobie tabelkę w arkuszu, a następnie ją wydrukować? Czemu nie. Nie ma złotego środka, a każda metoda jest dobra, o ile prowadzi do celu.

To, co ważne w budżecie

Zabierając się do konstruowania budżetu pamiętać należy o trzech podstawowych elementach. Po pierwsze o wydatkach stałych. Tych cotygodniowych, jak weekendowe zakupy spożywcze, miesięcznych jak czynsz i energia oraz rocznych, np. ubezpieczenie mieszkania. Po wtóre, o kosztach nieregularnych, które z powodzeniem możemy starać się zaplanować z równie dużą skutecznością, jak koszty planowane. Do nich zaliczyć możemy wydatki związane z sezonowym zakupem odzieży, wakacyjnymi wyjazdami i edukacją dzieci. Po trzecie natomiast o konieczności budowania marginesu bezpieczeństwa pozwalającego pokryć wydatki ekstra.

W pierwszym kroku jednak postarajmy się zsumować miesięczne przychody, jakich możemy się spodziewać regularnie. Istotnym jest, aby pamiętać, iż wszystko co otrzymujemy powinniśmy traktować w ujęciu netto (na rękę), zaś wydatki w ujęciu brutto. Poza tym (choć może to wydawać się oczywiste) zazwyczaj wydajemy pieniądze z miesięcznym opóźnieniem w stosunku do miesiąca, za który otrzymaliśmy wynagrodzenie. Czyli w czerwcu płacimy pensją, która wpłynęła za miesiąc maj. Oczywiście, może okazać się, że firmy płacą odmiennie, nie mniej jednak w naszych wyliczeniach starajmy się brać pod uwagę to, co już rzeczywiście znalazło się na koncie bankowym.

Koszty

Skoro po jednej stronie tworzonego budżetu znajdą się przychody, po drugiej zgodnie z zasadami księgowości winny znaleźć swoje miejsce koszty. Co zatem będzie nas interesowało?

  • Czynsz i wszystkie związane z tym opłaty, jak choćby fundusz remontowy. W przypadku starszych mieszkań wysokość funduszu może się co roku zmieniać. W przypadku, gdy jest się posiadaczem domu, warto, tworząc tabelę wydatków, skupić się na głównych elementach związanych zarówno z utrzymaniem budynku w dobrej kondycji (remonty), jak też eksploatacji (wywóz nieczystości).
  • Jedzenie – wydatki związane z zakupami do domu i oddzielnie wszystkie koszty znajdujące odniesienie na przykład w wypadach do restauracji. Ten prosty podział pozwoli na porównanie kosztów rozkoszy podniebienia doświadczanych w domu i na zewnątrz.
  • Użytkowanie samochodu – ważne, aby znalazły się w tej pozycji zarówno wydatki na paliwo, płyn do spryskiwacza, czy też nowe dywaniki, jak też przeglądy i koszty ubezpieczenia.
  • Transport publiczny – zarówno komunikacja miejska, taksówki, wynajem roweru, hulajnogi, jak też eskapady pociągiem i samolotem.
  • Raty kredytów i pożyczek krótkoterminowych.
  • Rozrywka – szeroko rozumiana kategoria, do której możemy „wrzucić” zarówno bilety do kina, na koncert, mecz, czy też wynajem kajaka i pokoju hotelowego.
  • Ubezpieczenia naszych nieruchomości, ale również wszystkie te związane ze zdrowiem.
  • Edukacja – jeśli pobieramy nauki, lub też posiadamy dzieci w wieku szkolnym, koszty w tej pozycji mogą okazać się niebagatelne.
  • Oszczędności – tak, to też swego rodzaju „koszt”. Co prawda umieszczając daną kwotę na koncie oszczędnościowym mamy świadomość , iż jest ona raczej do dyspozycji, gdyby wystąpiła taka potrzeba, ale już przelewy na IKE/IKZE i wszystkie podobne instytucje pomniejszają nasz budżet.

Efekty

Bazując na wiedzy wynikającej z systematycznego zapisywania wydatków, w relatywnie krótkim czasie zyskujemy szersze spojrzenie na poszczególne pozycje kosztów. Dzięki temu także jesteśmy w stanie odpowiedzieć sobie na pytanie, czy rzeczywiście wszystkie są konieczne i czy przypadkiem niektórych nie moglibyśmy się pozbyć? Czym dłuższy okres, w którym prowadzimy naszą buchalterię, tym więcej informacji zbieramy, i tym wyraźniej kształtują się obszary, gdzie jesteśmy w stanie odpowiednio zadziałać. W pewnym momencie dostrzeżemy, że warto byłoby rozważyć ograniczenie liczby wyjść do restauracji na rzecz jadania w domu. Poruszanie się komunikacją miejską i bilet miesięczny zamiast samochodu i wszechobecnych korków. Zakupy warzyw i owoców na giełdzie w miejsce delikatesów.

Ile czasu potrzebujemy, aby ćwiczenie z budżetowania przyniosło właściwy skutek? Wszystko zależy od zdefiniowanego na początku celu, którym może być oszczędzanie lub też zmiana nawyków wydawania pieniędzy. Ważnym czynnikiem jest utrzymanie systematyczności towarzyszącej zbieraniu rachunków i prowadzeniu stosownych zapisów. Tak czy inaczej efektem dobrze rozplanowanego i przeprowadzonego działania powinno być uzyskanie nadwyżki w portfelu. Jaka to może być nadwyżka? To już zależy od naszych decyzji, w jaki sposób optymalizować będziemy wydatki. Bardzo ważnym jest, aby po każdym kolejnym miesiącu wyciągać wnioski, co z obszaru wydatków miało sens, a co zdecydowanie należy w przyszłym okresie wykluczyć.

Zobacz też

Wypowiedzenie umowy pożyczki – jak bezboleśnie zrezygnować z zaciągniętej pożyczki?

25 marca, 2025

Podpisanie umowy pożyczki jest warunkiem, aby otrzymać pieniądze. Jest to wiążący dokument, który zobowiązuje nas do terminowej spłaty według opisanych zasad. Jakie jednak zapisy powinna zawierać umowa i jakie są nasze prawa?

Czytaj dalej...

Ryzyko kredytowe – jak sprawdzić czy jesteś dla banku klientem wysokiego ryzyka?

24 marca, 2025

Klienci, u których poziom ryzyka niespłacenia zobowiązania jest wysoki, mogą napotkać trudności z uzyskaniem finansowania. Kwestie takie jak zła historia kredytowa oraz niskie zarobki często sprawiają, że banki niechętnie udzielają im kredytów. Masz podejrzenia, że należysz do grupy osób o niekorzystnym profilu ryzyka? Co zrobić w takiej sytuacji? I skąd wziąć pieniądze? Przeczytasz o tym […]

Czytaj dalej...

Kredyt a umowa na czas określony w 2025 roku – jakie są szanse?

21 marca, 2025

Umowa o pracę na czas nieokreślony jest najkorzystniejsza w oczach banku. Co jednak w przypadku umowy na czas określony? Czy masz szansę na otrzymanie kredytu gotówkowego? Dowiedz się, na jakich warunkach bank może Ci go przyznać. Umowa na czas określony a kredyt: czy to możliwe?  Zanim bank przyzna kredyt, jest zobowiązany do tego, aby zweryfikować […]

Czytaj dalej...