Pożyczka i kredyt bez zgody współmałżonka – kiedy jest możliwa?

20 października, 2024

Zaciągnięcie kredytu lub pożyczki to decyzja, która często wiąże się ze zobowiązaniami wpływającymi na sytuację finansową całej rodziny. Co jednak w sytuacji, gdy jeden z małżonków decyduje się na taki krok bez wiedzy lub zgody drugiej osoby? Wyjaśniamy, jakie są aktualne regulacje dotyczące pożyczek i kredytów bez zgody współmałżonka.

Czy można wziąć pożyczkę lub kredyt bez zgody współmałżonka?

Kredyt gotówkowy bez zgody współmałżonka

Kredyty gotówkowe należą do najczęściej udzielanych zobowiązań finansowych. W większości przypadków można wziąć kredyt gotówkowy bez zgody małżonka. Banki uznają te zobowiązania za relatywnie niskiego ryzyka, o ile mieszczą się w możliwościach spłaty z majątku osobistego kredytobiorcy.

Pożyczka bez zgody współmałżonka

Firmy pożyczkowe również nie wymagają zgody współmałżonka w przypadku mniejszych kwot pożyczek. Procedura opiera się na weryfikacji zdolności kredytowej wnioskodawcy, bez konieczności angażowania drugiej osoby. Wielce prawdopodobne jest zatem wzięcie chwilówki, pożyczki na dowód czy kredytu w banku na mniejszą kwotę bez zgody współmałżonka.

Kredyt hipoteczny bez zgody współmałżonka

W przypadku kredytów hipotecznych sytuacja wygląda inaczej. Ze względu na ich wysoką wartość oraz konieczność zabezpieczenia nieruchomością, banki wymagają zgody współmałżonka, jeśli chcesz wziąć kredyt hipoteczny. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w małżeństwie obowiązuje rozdzielność majątkowa (intercyza).

Kiedy zgoda współmałżonka jest konieczna?

Jak już wspomnieliśmy, pierwszą formą są kredyty zabezpieczone hipoteką (nieruchomością) należącą do majątku wspólnego. W ich przypadku zgoda drugiego małżonka jest obligatoryjna, nawet jeśli tylko jedna osoba formalnie występuje o kredyt. Zgoda współmałżonka jest również wymagana, gdy kredyt opiewa na kwotę, której spłata wymagałaby naruszenia majątku wspólnego, a także jeśli przeprowadzana będzie konsolidacja zadłużenia obejmująca wspólne zobowiązania finansowe.

Co mówi prawo o pożyczkach i kredytach bez zgody współmałżonka?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy jasno określa, że:

• Małżonkowie solidarnie odpowiadają za zobowiązania zaciągnięte na potrzeby rodziny, takie jak rachunki za media czy wydatki na edukację dzieci.
• Kredyty i pożyczki na cele osobiste jednego z małżonków obciążają tylko tę osobę, o ile druga strona nie wyraziła zgody na ich zaciągnięcie.

Zgodnie z aktualnymi przepisami próg kwotowy dla kredytów gotówkowych, które można zaciągnąć bez zgody współmałżonka, kwota kredytu wynosi obecnie 50 000 zł. Ponadto od 2024 roku na mocy obwieszczenia Ministra Finansów z 29 grudnia 2023 r. dotyczącego warunków safe harbour pożyczki do 10 000 zł mogą być udzielane bez informowania czy zgody współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązania, co ma na celu uproszczenie procedur i przyspieszenie decyzji kredytowych.

Rozdzielność majątkowa a kredyt bez zgody współmałżonka

Wprowadzenie rozdzielności majątkowej (intercyzy) oznacza, że każdy z małżonków odpowiada wyłącznie za swoje zobowiązania finansowe. Skutkuje to tym, że drugi małżonek nie ponosi odpowiedzialności za kredyty lub pożyczki zaciągnięte przez współmałżonka. Warto jednak pamiętać, że nawet w przypadku rozdzielności majątkowej kredyty hipoteczne (zabezpieczone wspólną nieruchomością) wymagają zgody obu stron.

Czy bank sprawdza współmałżonka przy udzielaniu kredytu?

Tak, banki mogą weryfikować sytuację finansową współmałżonka, ale w następujących przypadkach:

• Gdy kredyt opiewa na wysoką kwotę.
• Jeśli istnieje podejrzenie, że zobowiązanie wpłynie na majątek wspólny.
• Przy ubieganiu się o kredyty hipoteczne lub konsolidacyjne, gdzie zabezpieczeniem jest wspólna nieruchomość.

Konsekwencje zaciągnięcia kredytu bez zgody współmałżonka

Kredyty zaciągnięte na cele osobiste i spłacane z majątku osobistego kredytobiorcy nie obciążają współmałżonka. W przypadku braku spłaty kredytu, komornik może zająć majątek wspólny, jeśli zgoda współmałżonka była wymagana, ale została pominięta w procesie ubiegania się o kredyt.

Jak zabezpieczyć swoje interesy finansowe?

W rodzinie bywa różnie. Jeśli obawiasz się, że Twój współmałżonek może wziąć kredyt bez zgody małżonka, możesz podjąć kroki, które pomogą Ci się przed tym zabezpieczyć. Pierwszym i jednym z najskuteczniejszych jest zawarcie umowy o intercyzie pozwalające uwolnić się od odpowiedzialności za spłatę drugiego współmałżonka. Drugi to regularny monitoring finansów: wspólne ustalanie budżetu domowego i kontrola zobowiązań. W przypadku wątpliwości związanych z odpowiedzialnością za zobowiązania pomocna może też się okazać konsultacja z prawnikiem.