Stopa referencyjna NBP – co to jest i ile wynosi?

Wysokość stopy referencyjnej NBP ma wpływ na nasze portfele, bardziej niż nam się wydaje. Warto zatem wiedzieć, ile ona wynosi i co to dla Ciebie oznacza. Dowiedz się, co to jest stopa referencyjna oraz jak wpływa ona na Twoje zobowiązania kredytowe i pożyczkowe.

Co to jest stopa referencyjna NBP?

Stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego to jedna ze stóp procentowych, której wysokość zależy od Rady Polityki Pieniężnej. Jest ona wykorzystywana jako wskaźnik rentowności bonów pieniężnych, które są kupowane i sprzedawane na międzynarodowym rynku. Tym sposobem NBP może regulować wielkość pieniądza oraz napędzać lub zwalniać gospodarkę.

Ile wynosi stopa referencyjna NBP?

Stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego przez kilka lat się nie zmieniała. Od 4 marca 2015 roku wynosiła ona niezmiennie 1,5%. W wyniku pandemii została zmieniona aż 3 razy. Najpierw 18 marca ustalono jej wysokość na poziomie 1%. Druga obniżka do 0,5% miała miejsce 9 kwietnia 2020 roku. Ostatnia zaś nastąpiła 29 maja 2020 roku. Od tego czasu wysokość stopy referencyjnej NBP jest na poziomie 0,1%.

Od czego zależy wysokość stopy referencyjnej?

Zmiana wysokości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego jest zawsze spowodowana aktualną sytuacją na rynku. Każda bowiem obniżka lub podwyżka ma wpływ na naszą politykę pieniężną. Tym sposobem NBP ma możliwość zwolnić lub ożywić gospodarkę.

Kiedy stopa referencyjna NBP jest obniżana, zachęca się do inwestowania i korzystania z kredytów. W dłuższej perspektywie niskie stopy procentowe mogą jednak prowadzić do wzrostu cen oraz inflacji.

Z kolei podwyżka stóp procentowych zwiększa koszty związane z kredytami, co hamuje gospodarkę. Tym samym ograniczona jest inflacja oraz wzrost cen.

Na co wpływa stopa referencyjna?

Mogłoby się wydawać, że wysokość stopy procentowej to zagadnienie, jakie powinno interesować tylko ekonomistów oraz dziennikarzy. Jednakże ma ona wpływ na nasze codzienne życie. Jeśli spłacasz kredyt hipoteczny lub gotówkowy bądź korzystasz z pożyczek bankowych, stopa referencyjna NBP dotyczy także Ciebie.

Zmiany w wysokości stopy referencyjnej mogą odczuć osoby z kredytem hipotecznym z oprocentowaniem zmiennym. W przypadku podwyższenia stóp procentowych, raty kredytu poszybowałyby gwałtownie do góry.

Również w przypadku pozostałych kredytów oraz pożyczek, wysokość stopy referencyjnej wpływa na nasz portfel. Im jest ona wyższa, tym wyższe jest oprocentowanie. Przy obecnych stopach może ono wynosić maksymalnie 7,2%.

Zmienia się także wysokość odsetek karnych, które są naliczane, kiedy zapomnimy spłacić raty kredytu lub pożyczki. Są one równe sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych. Z kolei maksymalne odsetki karne to dwukrotność wysokości odsetek karnych. Aktualnie wynoszą one 11,2%.

Obecna stopa referencyjna na poziomie 0,1% zostanie najprawdopodniej utrzymana w 2021 roku. Sugeruje się jednak, że w następnym roku może zostać zwiększona nawet do 0,29%,

Zobacz też

Kancelarie i oferta pomocy dla pożyczkobiorców – co warto wiedzieć?

13 października, 2025

Nie jesteś pewien, czy po spłaconej pożyczce pożyczkodawca nie powinien zwrócić Ci części poniesionych kosztów? Wiele kancelarii prawnych oferuje usługi windykacji „zaległych” kosztów, których nie wypłaciły firmy pożyczkowe. Brzmi jak świetna okazja, aby odzyskać środki, co do których nie masz pewności, czy Ci się należą?     Prawda jest taka, że faktycznie, przy wcześniejszej spłacie pożyczki, część […]

Czytaj dalej...

Jak negocjować z wierzycielem, aby uzyskać ugodę? Poradnik

8 października, 2025

Negocjacje z wierzycielem to najszybszy sposób, by odzyskać kontrolę nad budżetem. Twoim celem jest faktyczne porozumienie – niższa rata, umorzenie części odsetek albo czasowe zawieszenie spłaty. Zobacz, jak skutecznie negocjować, żeby osiągnąć swoje założenia.  Jak negocjować z wierzycielem? Zastanów się nad tym, jaki efekt chcesz uzyskać  Zdefiniuj cel rozmowy i ugodę, którą uznasz za swój […]

Czytaj dalej...

Alimenty nie są płacone w całości. Gdzie można to zgłosić?

7 października, 2025

Niepełne alimenty to problem, z którym mierzy się wielu rodziców w Polsce. Brak środków uderza bezpośrednio w potrzeby dziecka i destabilizuje budżet rodziny. Prawo przewiduje narzędzia, które pomogą Ci wyegzekwować świadczenie w należnej wysokości. Zobacz, gdzie zgłosić uchybienia w tej sytuacji oraz jakie konsekwencje grożą za opóźnienia!  Jak trzeba płacić alimenty? Obowiązek alimentacyjny wynika z […]

Czytaj dalej...