Na czym polega oprocentowanie nominalne i czym różni się od RRSO?
26 listopada, 2025
Czy wiesz, czym różni się oprocentowanie nominalne od RRSO i który wskaźnik naprawdę pomoże Ci wybrać najkorzystniejszą ofertę kredytu lub pożyczki? Jakie koszty kredytu są przez nie uwzględniane i jak wpływają na całkowity koszt zobowiązania? W naszym artykule dokładnie wyjaśniamy te pojęcia, pokazując kluczowe różnice i podpowiadając, na co zwracać uwagę przy analizie ofert banków i instytucji finansowych.
Czym jest oprocentowanie nominalne?
Według raportu KNF, oprocentowanie kredytów jest wyrażane w postaci nominalnej stopy procentowej. W praktyce oznacza to, że odsetki są naliczane częściej niż raz w roku – najczęściej w ratach miesięcznych. W takim przypadku stopa procentowa dla miesięcznego okresu odsetkowego wynosi 1/12 rocznej stopy nominalnej kredytu. Taki sposób naliczania określa się jako miesięczną kapitalizację odsetek i jest podstawą do obliczeń nominalnej stopy procentowej z kapitalizacją miesięczną.
Banki oraz inne instytucje udzielające kredytów i pożyczek mają obowiązek informacyjny, poprzez który muszą informować Klientów o warunkach swojej oferty. Przedstawienie oprocentowania nominalnego to jeden z przykładów. Czym ono jednak jest? Według definicji oprocentowanie nominalne to wartość pokazująca stopę procentową w skali roku. Od niej są naliczane odsetki według limitów zawartych w Ustawie antylichwiarskiej oraz Kodeksie cywilnym.
Oprocentowanie nominalne jest prostym i łatwym do zrozumienia wskaźnikiem. Jednak może nie dawać pełnego obrazu rzeczywistego kosztu kredytu. Nie uwzględnia bowiem wszystkich związanych z tym czynników w przeciwieństwie do RRSO, które omówimy w dalszej części artykułu.
Czym jest RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania)?
Przejdźmy teraz do drugiego, niezwykle istotnego wskaźnika – RRSO, czyli Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania. Ten wskaźnik pokazuje, jaki jest rzeczywisty koszt kredytu ponoszony przez kredytobiorcę w skali roku i daje pełniejszy obraz zobowiązania niż same oprocentowanie nominalne.
W odróżnieniu od oprocentowania nominalnego, RRSO jest wskaźnikiem znacznie dokładniejszym i kompleksowym. Uwzględnia nie tylko odsetki od pożyczonej kwoty, ale także wszelkie dodatkowe opłaty, prowizje bankowe, ubezpieczenia czy inne koszty związane z kredytem. Dzięki temu od razu widzisz, ile faktycznie pieniędzy przyjdzie Ci spłacić w ciągu roku, decydując się na konkretną ofertę. RRSO pozwala więc realnie porównać różne propozycje kredytowe i ocenić, która z nich jest najbardziej korzystna.
Obliczenie RRSO może wydawać się skomplikowane, ponieważ wymaga uwzględnienia wielu czynników: częstotliwości spłat, prowizji, ubezpieczeń czy sposobu naliczania odsetek. Na szczęście przepisy prawa nakładają na instytucje finansowe obowiązek podawania wartości RRSO dla wszystkich oferowanych produktów kredytowych. Dzięki temu możesz w prosty sposób porównać ze sobą różne oferty, mając pełen obraz całkowitych kosztów kredytu i unikając niespodzianek przy spłacie zobowiązania.
Oprocentowanie nominalne a ryzyko stopy procentowej – jak wpływa na koszt kredytu hipotecznego?
Oprocentowanie nominalne stanowi podstawowy wskaźnik kosztu kredytu, wskazując roczny procent od kwoty pożyczonego kapitału, który kredytobiorca będzie musiał zapłacić bankowi w formie odsetek.
W przypadku kredytów hipotecznych oprocentowanie nominalne może mieć charakter stały lub zmienny, co bezpośrednio wiąże się z ryzykiem stopy procentowej. Kredyt o zmiennej stopie nominalnej sprawia, że wysokość odsetek – a tym samym rat – może rosnąć lub spadać w zależności od poziomu rynkowych stóp procentowych i wskaźników referencyjnych stosowanych przez bank.
Natomiast kredyt o stałym oprocentowaniu nominalnym gwarantuje przewidywalną wysokość rat w ustalonym okresie, chroniąc przed wzrostem stóp, choć jednocześnie nie pozwala skorzystać z ich obniżek. Dlatego przy analizie kosztów kredytu warto zwrócić uwagę również na wysokość RRSO, które uwzględnia nie tylko odsetki wynikające z oprocentowania nominalnego, ale także wszystkie dodatkowe koszty – prowizje, ubezpieczenia czy opłaty – dając pełniejszy obraz całkowitego kosztu zobowiązania i pozwalając świadomie porównać różne oferty kredytowe.
Oprocentowanie nominalne a RRSO
Oprocentowanie nominalne i Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) to dwa podstawowe wskaźniki, z którymi możesz spotkać się zarówno w przypadku kredytów, jak i pożyczek. Chociaż oba z nich dotyczą kosztów kredytowych, znacząco się różnią.
Oprocentowanie nominalne to podstawowa wartość, która jest stosowana do pokazywania stopy procentowej w skali roku. Nie uwzględnia jednak dodatkowych opłat, prowizji czy marży.
Natomiast RRSO jest bardziej kompleksową miarą, która obejmuje wszystkie te czynniki. Z tego powodu, RRSO jest zwykle wyższe niż oprocentowanie nominalne dla tego samego produktu. Z drugiej strony pokazuje wszystkie koszty kredytu.
Podsumowanie najważniejszych rzeczy do zapamiętania, co warto wiedzieć?
- Oprocentowanie nominalne określa procentowy koszt kredytu w skali rocznej, ale nie uwzględnia wszystkich dodatkowych kosztów.
- Oprocentowanie rzeczywiste uwzględnia odsetki, prowizje, ubezpieczenia i dodatkowe opłaty, dając pełniejszy obraz kosztów kredytu.
- RRSO to wskaźnik niezbędny do porównywania ofert kredytowych, uwzględnia wszystkie koszty kredytu w skali rocznej.
- Maksymalne oprocentowanie nominalne chroni konsumenta przed nadmiernym obciążeniem finansowym i różni się w zależności od rodzaju kredytu.
- Oprocentowanie nominalne vs RRSO – niskie nominalne nie zawsze oznacza tani kredyt; warto sprawdzać całkowity koszt kredytu i dodatkowe opłaty.
- Kapitalizacja odsetek wpływa na wysokość odsetek w poszczególnych ratach, dlatego warto znać sposób obliczania oprocentowania nominalnego.
- Świadome porównanie ofert banków wymaga uwzględnienia zarówno oprocentowania nominalnego, jak i RRSO oraz dodatkowych kosztów związanych z kredytem.
Podsumowanie
Na co zwracać uwagę? Na oprocentowanie nominalne kredytu czy RRSO? Podczas porównywania ofert, RRSO jest zwykle bardziej użytecznym wskaźnikiem niż oprocentowanie nominalne. Oprocentowanie nominalne może dać ogólny obraz kosztów, ale to RRSO zapewnia pełniejszy obraz, uwzględniając dodatkowe opłaty i prowizje związane z kredytem.
Źródła:
[1] Ryzyko stopy procentowej dla klientów instytucji finansowych, czyli co trzeba wiedzieć korzystając kredytów i depozytów, Anna Kuligowska, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2021
[2] https://www.knf.gov.pl/dla_konsumenta/kampanie_informacyjne/stala_czy_zmienna_stopa_oprocentowania
